Қазақстандағы экотуризмді зерттеу: өткені, бүгіні және болашағы
DOI:
https://doi.org/10.26577/EJE.2021.v67.i2.01Аннотация
Қазақстанда экотуризмді дамыту үшін маңызды ресурстар бар, немесе оларды табиғи туризм деп те атайды. Олардың табиғаты табиғаттың биологиялық әртүрлілігімен, өсімдіктер әлемімен, жануарлар дүниесімен және жабайы табиғатымен ерекшеленеді, олардың көпшілігінде ерекше ландшафттары мен экотуризм нысандары бар. Ұлттық парктер экологиялық туризмді дамытудың ерекше әлеуетіне ие, өйткені ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың бір түрі ретінде экожүйелерді қорғау және экологиялық, білім беру, ғылыми, туристік және рекреациялық мақсаттар үшін аумақтық пайдалануды реттеу болып табылады. Академияда экотуризм туралы зерттеу 1970 жылдардың басына жатады. Алайда, Қазақстандағы экотуризмді зерттеу бойынша зерттеулер 2000 жылдардың басында ғана пайда болды, ал қазірге дейін оларда арнайы мамандандырылған ғылыми нәтижелер мен ғылыми қызығушылық жоқ. Осы проблемаларды ескере отырып, бұл зерттеу жұмысы экотуризмді зерттеу бойынша әдебиеттерді Қазақстан жағдайында бағалауға және белгілі қазақстандық ғалымдардың негізгі тұжырымдарын талқылауға тырысты. Біріншіден, экотуризмді зерттеу эволюциясы әдебиеттеріне мұқият талдау жасалады. Мұнда оның тұжырымдамалық пайда болуы қарастырылады; ғылыми қауымдастық үшін тарихи маңыздылық, қиындықтар және маңыздылық; алдыңғы және ағымдағы зерттеу бағыты; әрі қарайғы потенциалды зерттеулер және ұлттық саябақтардағы зерттеулердің маңыздылығы. Екіншіден, жұмыста Қазақстандағы экотуризмнің сипаттамалары, экотуризмнің қазақстандық зерттеушілер арасында ғылыми зерттеу ретінде пайда болуы және оның қазіргі дамуы, сондай- ақ экотуризмді зерттеудің болашақ перспективалары туралы айтылады. Біздің пікірталасымыз және әдеби шолуымыз зерттеушілерге экотуризм туралы зерттеулер уақыт өте келе Қазақстан жағдайында қалай дамығандығы туралы эволюцияны түсініп қана қоймай, сонымен қатар оларға экотуризм индустриясының қазіргі жағдайына толық шолу жасайды. Қазақстанда экотуризмді зерттеу тақырыбында айтарлықтай ғылыми-зерттеу және ақпараттық олқылық бар және бұл зерттеу осы олқылықтың орнын толтыруға бағытталған. Түйін сөздер: экотуризм, Қазақстан, ұлттық саябақтар, даму, туризм.
