Көкшетау қаласындағы қатты тұрмыстық қалдықтар полигонының фильтрациялық суларының экологиялық қауіптілігін бағалау
Көкшетау қаласындағы қатты тұрмыстық қалдықтар полигонының фильтрациялық суларының экологиялық қауіптілігін бағалау
DOI:
https://doi.org/10.26577/EJE.2022.v70.i1.05Аннотация
Полигондардың қоршаған ортаға әсері қоқысты шығарумен шектелмейді, өйткені жер қой -
науы арқылы ағып кету жер асты суларының ластануына әкелуі мүмкін. Зерттеуде (2021 ж.) Көк-
шетау қаласындағы қатты тұрмыстық қалдықтар полигонының фильтраттары мен топырағының
элементтік құрамын зерттеу нәтижелері ұсынылған, оларды пайдалану кезеңі зерттеу жүргізу
кезінде 50 жылды құрады.
Полигондардан алынған фильтрат үлгілерін талдау құрамында улы компоненттері бар
жоғары концентрацияланған ерітінді екенін көрсетті. Беттік агрегаттаудың жалпы қабылданған
әдісімен жасалған фильтраттың химиялық құрамы органикалық заттардың жоғары мөлшерін
және ОБТ5 / ОХТ қатынасын шамамен 0,01-0,005 көрсетті, бұл биорезистентті компоненттердің
жоғары құрамын көрсетеді. Бұл белгілі бір иісі бар және сәл сілтілі орта реакциясы бар қарадан
сары-қоңырға дейінгі сұйықтық (рН=7,5-8,25). Ауыр металдардың концентрациясы су үшін
ШЖК аспайды. РН мәні, аммиак иондары, жоғары минералдану және хлорид иондарының
концентрациясы жұмыс кезеңіндегі қоқыс сүзгісінің сипаттамалары болып табылады. Химиялық
көрсеткіштер бойынша топырақ сапасын нормалау полигоннан 500 және 1000 м қашықтықта
сынама алу нүктелерінде ластанудың қауіпті деңгейіне сәйкес келетінін, ал үлкен қашықтықта
төмендейтінін көрсетті, бұл топырақтар ластанудың екінші деңгейіне жатады. Фильтрат құрамы
бойынша ҚТҚ полигоны ескі полигондарға жатады.
Түйін сөздер: тұрмыстық қатты қалдықтар, қалдықтарды жою, фильтрациялы су, қоршаған
ортаға әсер, ластаушы заттар.
