Асқазан-ішек жолдарының онкологиялық және шекаралық ауруларының дамуына жауапты гендер мен microRNA-ның өзара әрекеттесуінің салыстырмалы сипаттамасы
DOI:
https://doi.org/10.26577/JE.2022.v70.i1.07Аннотация
Қазіргі әлемде асқазан-ішек жолдарының патологиясының жиі пайда болу мәселесі
халықтың барлық дерлік топтары арасында жоғары таралуына байланысты. Дүниежүзілік
денсаулық сақтау ұйымының болжамы бойынша, дәл осы ауру түрі 21 ғасырдағы әмбебап адам
ауруы болып табылады, ол өз кезегінде адамдардың өмір сүру салтына, күйзеліске ұшырауына,
кез келген жаман әдеттердің болуына, сапасыз өнімдерді тұтынуына. тамақ, қоршаған ортаның
ластануына тікелей байланысты. Бұл мақалада асқазан-ішек жолдарының онкологиялық және
шекаралық ауруларының дамуына қатысатын мақсатты гендердің miRNA мен mRNA-ның
өзара әрекеттесулері зерттелді, нысана гендердің miRNA мен mRNA-ның байланысу орындары
анықталды. miRNA байланысты гендермен әрекеттесу сипаттамалары анықталды. Ген мен миРНҚ
байланыстыру сипаттамаларының биоинформатикалық есебі MirTarget бағдарламасы арқылы
орындалды. Алынған мәліметтердің нәтижесінде асқазан-ішек жолдарының патогенезіне
қатысатын гендер мен miRNA мәліметтер базасы құрылды. Асқазан-ішек жолдарының
онкологиялық және шекаралық ауруларының дамуына жауапты гендер мен miRNA арасындағы
ассоциативті байланыстар анықталды. Асқазан-ішек жолдарының онкологиялық және шекаралық
ауруларында да экспрессиясы бұзылған аурулар тобының екі түрінің де дамуына жауапты гендер
анықталды.
Түйін сөздер: асқазан-ішек қатерлі ісігі, шекаралық асқазан-ішек аурулары, miRNA, mRNA,
нысана ген.
