ААЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ СУ РЕСУРСТАРЫ МЕН ТОПЫРАҚТЫ ХИМИЯЛЫҚ-ТАЛДАМАЛЫҚ ЖӘНЕ БИОИНДИКАЦИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУ

Аннотация

Қазақстан Республикасындағы су мен топырақтың жай-күйін жақсарту үшін үнемі мониторинг жүргізу қажет. Мақалада Алматы қаласының су ресурстары мен топырақ жамылғысының жай-күйіне шолу, талдау және бағалау қамтылған. Қаланың экологиялық жағдайын бағалау үшін Алматы қаласындағы су ресурстары мен топырақтарға химиялық-талдамалық және биоиндикациялық зерттеу жүргізілді. Жұмыста қаланың ең ластанған нүктелерін анықтай отырып, қар жамылғысын зерттеудің химиялық-аналитикалық әдісі қолданылды; су мен топырақ индикациясын көрсету мақсатында кресс-салат өсіру әдісі қолданылды. Алматы қаласында су ресурстары мен топырақтарға зерттеулер жүргізу және олардың мониторингі қоршаған ортаның жай-күйінің сипаттамасын алуға, ықтимал мәселелерді анықтауға және су ресурстары мен топырақтың сапасын жақсарту үшін шаралар қабылдауға мүмкіндік береді. Кресс-салаттың ең жақсы өсу қарқыны зерттелетін Медеудің фондық нүктесінде байқалады. Зерттеу нәтижелері бойынша қаланың төменгі бөлігінде және көліктің жоғары шоғырланған жерлерінде судың, топырақтың сыни жағдайы анықталды. Салмақты бөлшектердің, көмірқышқыл газының және мұнай өнімдерінің жоғары концентрациясы әл-Фараби ауданында тәулік ішінде автомобильдердің үлкен ағынымен анықталды. Нәтижелер қоршаған ортаны мониторингілеу және Алматы қаласында да, республикада да су мен топырақ жамылғысының ластануын төмендету жөніндегі шараларды әзірлеу кезінде пайдаланылуы мүмкін.

Кілт сөздер: Су ресурстары, қоршаған орта объектілерінің мониторингісі, химиялық-аналитикалық зерттеу, биоиндикативті зерттеу