Оңтүстік Қазақстан аумағында тұратын халқының шашының элементтік құрамының ерекшеліктері

Аннотация

Зерттеу урбанизация және өнеркәсіптік даму, оның ішінде уран өндіру жағдайында болып жатқан табиғи және табиғи-антропогендік геохимиялық процестер туралы мәліметтер алу қажеттілігіне байланысты. Территориялардың антропогендік өзгерістері биогеохимиялық циклдардағы элементтердің біркелкі емес жеткізілуін тудырады, бұл тірі жүйелерде, соның ішінде адам ағзасында әртүрлі физиологиялық ауытқуларға әкеледі. Бұл кірісті бағалау үшін адам шашының элементтік құрамын зерттеу өзін жақсы дәлелдеді. Мақсаты: техногенез әсерінен туындаған Оңтүстік Қазақстан аумағында тұратын тұрғындардың шаштарында химиялық элементтердің жиналу деңгейін бағалау. Зерттеу әдістері: Ұлттық зерттеу Томск политехникалық университетінің ғылыми-зерттеу ядролық реакторы негізінде жүргізілген аспаптық нейтронды-активациялық талдауы. Келесі 28 химиялық элементтер анықталды (Na, Ca, Sc, Cr, Fe, Co, Zn, As, Br, Rb, Sr, Ag, Sb, Cs, Ba, La, Ce, Nd, Sm, Eu, Tb, Yb, Lu, Hf, Ta, Au, Th, U). Нәтижелер. Оңтүстік Қазақстан аумағындағы халықтың шашындағы 28 химиялық элементтің мөлшері бағаланды. Шаштың элементтік құрамының аймақтық ерекшелігі анықталды, ал ол стронций, барий, церий сияқты элементтердің жинақталуынан көрінеді.

Түйінді сөздер: элементтік талдау, техногендік әсер, аспаптық нейтронды-активациялық талдау, биосубстрат, биоиндикация.