АҚМОЛА ОБЛЫСЫ ЖАБАЙ ӨЗЕНІНДЕГІ КӨКТЕМГІ СУ ТАСҚЫНЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТӘУЕКЕЛДЕРДІ БАҒАЛАУ

Авторлар

  • Мадиня Айтжанова Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университеті, Көкшетау, Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-3938-8829
  • Саягуль Жаппарова Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті, Көкшетау, Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-5346-5528

DOI:

https://doi.org/10.26577/EJE.2024.v80.i3-01
        29 24

Аннотация

Ғылыми зерттеу тақырыбының өзектілігі Ақмола облысында көктемгі су тасқыны қаупінің жоғарылауымен, олардың жергілікті шаруашылыққа келтіретін елеулі залалымен және олардың алдын алу бойынша тиімді шараларды әзірлеу және енгізу қажеттілігімен түсіндіріледі. Бұл зерттеудің мақсаты Ақмола облысының аумағында көктемгі су тасқынының пайда болуының экологиялық тәуекелін және олардың салдарын тиісті бағалауды әзірлеу болып табылады, бұл өңірлік шаруашылық кәсіпорындары үшін маңызды мәнге ие. Әдіснамалық тәсіл облыс аумағында және тұтастай Қазақстан Республикасында осы су тасқынының теріс салдарларының даму заңдылықтарын зерделеумен ұштастыра отырып, көктемгі су тасқынынан түрлі экологиялық тәуекелдердің туындау ықтималдығын жүйелі талдауды қамтиды. Ағымдағы зерттеу шеңберінде маусымдық су тасқыны кезеңінде су басқан аудандардағы шаруашылық қызмет үшін көктемгі су тасқынының ауыр зардаптарын, сондай-ақ су қорғау аймағында шаруашылық қызметті жүргізудің Елеулі бұзылуынан туындаған көктемгі су тасқынының алдын алу жөніндегі нақты іс-шараларды әзірлеу және енгізу қажеттігін куәландыратын нәтижелер анықталды. Зерттеу барысында алынған нәтижелер, сондай-ақ олардың негізінде шығарылған ғылыми тұжырымдар Ақмола облысындағы ауыл шаруашылығы қызметкерлері үшін өз қызметін өңірде жүзеге асыру кезінде көктемгі су тасқынының қайтымсыз салдарын сезінетін, сондай-ақ сипатталған күрделі табиғи жағдайларға үнемі тап болатын аталған аудандардың тұрғындары үшін маңызды болып табылады.

Түйінді сөздер: табиғи төтенше жағдай; экология; су тасқыны; су қоймаларының маусымдық төгілуі; экономикалық қызмет.

 

Авторлардың биографисы

Мадиня Айтжанова, Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университеті, Көкшетау, Қазақстан

Айтжанова Мадина Рустамовна, КЕАҚ «Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университеті» «Тау-кен ісі, Құрылыс және Экология» кафедрасының постдокторанты (Көкшетау, Қазақстан, электрондық пошта: madina0794e@gmail.com)

Саягуль Жаппарова, Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті, Көкшетау, Қазақстан

Жапарова Саягуль Бекетовна - Техника ғылымдарының кандидаты, профессор (корреспондент-автор), КЕАҚ «Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университеті» (Көкшетау, Қазақстан, электрондық пошта: zhaparova77@mail.ru)

Жүктелулер

Как цитировать

Айтжанова, М., & Жаппарова, С. (2024). АҚМОЛА ОБЛЫСЫ ЖАБАЙ ӨЗЕНІНДЕГІ КӨКТЕМГІ СУ ТАСҚЫНЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТӘУЕКЕЛДЕРДІ БАҒАЛАУ. ҚазҰУ хабаршысы. Экология сериясы, 80(3), 4–13. https://doi.org/10.26577/EJE.2024.v80.i3-01

Шығарылым

Бөлім

АНТРОПОГЕНДІК ФАКТОРЛАРДЫҢ ҚОРШАҒАН ОРТАҒА ӘСЕРІ ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ