ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ КӨЛІК СЕКТОРЫН ШЫҒАРЫНДЫЛАРДЫ САТУ ЖҮЙЕСІНЕ ИНТЕГРАЦИЯЛАУДЫҢ ӘЛЕУЕТІ МЕН ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ

Аннотация

Жаһандық климаттық сын-тегеуріндер дәуірінде Қазақстан әлемнің көптеген мемлекеттері сияқты, экологиялық саясатқа өзінің көзқарасын қайта қарастыру қажеттілігінің алдында тұр. Халықаралық міндеттемелердің, атап айтқанда Париж келісімінің бөлігі ретінде біздің еліміз парниктік газдар шығарындыларын азайтуға бағытталған әртүрлі реттеу құралдарын пайдаланады. Олардың алдына өршіл, бірақ сонымен бірге нақты мақсаттар қояды. Осы жаһандық күш-жігердің контекстінде Қазақстан заңнамалық деңгейде шығарындыларды сату жүйесі шегінде реттелуге жататын экономиканың негізгі салаларын айқындады. Өз кезегінде, осы нарықтық тетік шеңберінде ерекше назар аударуды және реттеуді қажет ететін басым салалар арасында тек энергетика мен өнеркәсіп бөлінді. Дегенмен, шығарындыларды азайту әлеуеті де маңызды көлік секторы климаттың өзгеруіне әсер ету тұрғысынан бірдей маңызды. Осыған байланысты елдегі парниктік газдар шығарындыларының жалпы көлеміне мобильді көздер шығарындыларының елеулі үлесін және жаһандық климаттық мақсаттарға қол жеткізу қажеттілігінің артуын ескере отырып, көлік секторын қолданыстағы парниктік газдар шығарындыларын реттеу тетіктеріне біріктірудің шұғыл қажеттілігі бар. Бұл мақалада Қазақстан Республикасының көлік секторын шығарындыларды сату жүйесіне енгізудің әлеуеті мен перспективалары қарастырылған, атап айтқанда, мобильді көздерден шығарындыларды реттеу мүмкіндіктері келтірілген, бағалауға көзқарас ұсынылып, сондай-ақ оларды өлшеудің болжамды моделі құрылған.

Түйін сөздер: парниктік газдар, көмірқышқыл газы, көлік секторы, мобильді көздер, шығарындыларды сату жүйесі, көміртегі нарығы