АЛМАТЫ ОБЛЫСЫ, ТАЛҒАР АУДАНЫНДАҒЫ ПЕСТИЦИДТЕР САҚТАЛҒАН ҚОЙМАЛАР МАҢЫНДАҒЫ ТОПЫРАҚТАРДА ДДТ МОНИТОРИНГІСІ
DOI:
https://doi.org/10.26577/EJE20258432Аннотация
Бұл мақаладаға зерттеудің басты мақсаты тыйым салынған және ескірген хлорорганикалық пестицидтердің бұрынғы қоймаларына жақын орналасқан бес ауылдың топырағын зерттеу, ДДТ және оның метаболиттерінің құрамын анықтау. Алматы облысы, Талғар ауданының бес ауылының (Қызылқайрат, Бесқайнар, Белбұлақ, Аманкелді және Еңбекші) жер үсті топырақтарының үлгілері алынды және олардағы хлорорганикалық пестицидтердің концентрациясы зерттелді. Сонымен қатар, алынған сынамаларда келесі физико-химиялық көрсеткіштер анықталды: құрғақ заттар, су, күл, органикалық заттар және рН. Топырақ сынамаларындағы ДДТ және оның метаболиттерінің концентрацияcs газды хроматография - масс-спектрометриялық әдіс (GC-MS) арқылы анықталды. Бесқайнар және Қызылқайрат ауылдарының топырақтарындағы ДДТ мөлшері Қазақстан, Ресей және ЕО стандарттары бойынша шектік концентрациядан 200 еседен асып түсті. Басқа зерттелген ауылдардағы топырақтарда табылған ДДТ концентрациясы шектік көрсеткішке жақын болды. Зерттелген нысандардарда табылған хлорорганикалық пестицидтердің концентрациясы өте жоғары және де бұл ауылдар Қазақстанның ең ірі қалаларының бірі - Алматыға жақын орналасқан. Сондықтан да, алынған мәліметтер осы ауылдардағы хлорорганикалық пестицидтермен ластануды басқару, ластанған топырақтарды «тазарту» шұғыл және маңызды іс-шараларды қабылдау үшін үкіметтің назарына ұсынуға пайдаланылады.
