МОДИФИКАЦИЯЛАНҒАН ТАБИҒИ ЦЕОЛИТТІ ПАЙДАЛАНА ОТЫРЫП ЦЕФТРИАКСОННЫҢ ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ ЛАСТАУЫШЫНАН СУДЫ ТАЗАРТУ

Авторлар

  • Аружан Сламгожа Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ., Қазақстан https://orcid.org/0009-0005-8600-8779
  • Шынгысхан Султахан Қ. Сатпаев атындығы Қазақ ұлттық зерттеу техникалық университеті, Алматы, Қазақстан https://orcid.org/0000-0003-2195-755X
  • Гаухар Байташева Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті, Алматы, Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-1299-4896
  • Кайнаубек Тоштай Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ., Қазақстан https://orcid.org/0000-0003-1182-7460
  • Нурлан Ахметов Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік Университеті, Туркестан, Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-5308-0425
  • Куаныш Тастамбек Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ., Қазақстан; Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік Университеті, Туркестан, Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-2338-8816
  • Нуралы Акимбеков Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ., Қазақстан; Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік Университеті, Туркестан, Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-5262-5155
  • Жандос Тауанов Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ., Қазақстан; Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік Университеті, Туркестан, Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-6150-7580

DOI:

https://doi.org/10.26577/EJE202583201
        247 87

Аннотация

Мақалада өзгертілген табиғи цеолитпен сорбциялау арқылы суды фармацевтикалық ластаушылардан (цефтриаксоннан) тазарту қарастырылған. Цеолиттің модификациясы әр түрлі концентрациядағы беттік белсенді затпен (цетилтриметиламмоний бромиді немесе ЦТАБ) жүргізілді. Ағынды суларды фармацевтикалық заттардан тазарту үшін табиғи цеолитті қолдануды зерттеуде адсорбция дәрежесі Цефтриаксон үшін 97,3% - ға жететіні анықталды, бастапқы концентрациясы 50 мг/л. Адсорбция изотермалары Ленгмюр моделіне сәйкес келді, бұл цеолиттің суды фармацевтикалық ластаушы заттардан тазартудағы жоғары тиімділігін және оның өнеркәсіптік қолдану әлеуетін растайды. Зерттеу нәтижелері суды тазарту жүйелерінде табиғи цеолиттерді қолдану болашақ мүмкіндіктерін растайды.

Түйін сөздер: табиғи цеолит, модификацияланған цеолит, фармацевтикалық зат, адсорбция изотермасы, адсорбция кинетикасы, суды тазарту

Авторлардың биографиясы

Аружан Сламгожа , Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ., Қазақстан

Аружан Сламгожа Галымжанкқызы – магистрант, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, «Химиялық физика және материалтану» кафедрасы, e-mail:  arutuan43@gmail.com

Шынгысхан Султахан , Қ. Сатпаев атындығы Қазақ ұлттық зерттеу техникалық университеті, Алматы, Қазақстан

Техника ғылымдарының магистры, ғылыми қызметкер, e-mail: shynggyskhan.1@gmail.com

Гаухар Байташева , Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті, Алматы, Қазақстан

Байташева Гаухар Өміралиқызы – а.ш.ғ.к., доцент, жаратылыстану институтының директоры, Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті, e-mail:baytasheva.gauhar@qyzpu.edu.kz

Кайнаубек Тоштай , Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ., Қазақстан

Қайнаубек Тоштай – PhD, доцент, «Физикалық химия, катализ және мұнай химиясы» кафедрасы, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, e-mail: kainaubek.toshtay@kaznu.kz

Нурлан Ахметов , Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік Университеті, Туркестан, Қазақстан

Нұрлан Абдурахманович Ахметов – PhD, директор, Экология ҒЗИ, Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті, e-mail: nurlan.akhmetov@ayu.edu.kz 

Куаныш Тастамбек , Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ., Қазақстан; Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік Университеті, Туркестан, Қазақстан

Нұрлан Абдурахманович Ахметов – PhD, директор, Экология ҒЗИ, Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті, e-mail: nurlan.akhmetov@ayu.edu.kz 

Нуралы Акимбеков , Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ., Қазақстан; Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік Университеті, Туркестан, Қазақстан

Акимбеков Нұралы Шардарбекович – PhD, профессор Экология және биоресурстар тұрақтылығы ҒЗИ, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, email: akimbeknur@gmail.com

Жандос Тауанов, Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ., Қазақстан; Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік Университеті, Туркестан, Қазақстан

Жандос Турегулович Тауанов – PhD, доцент-зерттеуші, Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті, e-mail: tauanov.zhandos@kaznu.edu.kz

Жүктелулер

Как цитировать

Сламгожа , А. ., Султахан , Ш. ., Байташева , Г. ., Тоштай , К. ., Ахметов , Н. ., Тастамбек , К. ., Акимбеков , Н. ., & Тауанов, Ж. (2025). МОДИФИКАЦИЯЛАНҒАН ТАБИҒИ ЦЕОЛИТТІ ПАЙДАЛАНА ОТЫРЫП ЦЕФТРИАКСОННЫҢ ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ ЛАСТАУЫШЫНАН СУДЫ ТАЗАРТУ . ҚазҰУ хабаршысы. Экология сериясы, 83(2). https://doi.org/10.26577/EJE202583201

Шығарылым

Том 83 № 2 (2025): ҚазҰУ хабаршысы. Экология сериясы

Бөлім

АНТРОПОГЕНДІК ФАКТОРЛАРДЫҢ ҚОРШАҒАН ОРТАҒА ӘСЕРІ ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ